Con nước ngấp
nghé tràn đồng mùa nước nổi lại về, mọi vật tưởng chừng như chìm đắm trong vùng
nước. Trên những cánh đồng cây lúa dường như cũng trở nên bất lực trước sự mênh
mong quá đổi, thế nhưng vẫn có 1 loài cây phát triển và sinh trưởng tốt cho đời
vị ngọt bùi đó chính là cây Ấu để rồi mỗi khi mùa lũ đến lòng tôi lại nôn nao
nhớ về mùa ấu quê hương .
Ấu là loài
cây thủy sinh là loại cây trồng phù hợp với vùng đất quê tôi, có nhiều loại ấu
như ấu gai, ấu trụi ấu Đài Loan nhưng quê tôi trồng nhiều ấu nhất là ấu Đài
Loan. Chúng được gia đình tôi và bà con trong xóm chọn trồng để cải thiện cuộc
sống trong mùa nước nổi và cứ như vậy mà cây ấu đã hiện diện ở quê tôi như người
bạn lâu năm thân thiết nghĩa tình. Mà chẳng biết ấu có mặt tự bao giờ nhưng tôi
đã từng nghe mẹ đọc câu ca dao ngày nào từ lâu lắm.
- Thân em như củ ấu gai,
- Ruột trong thì trắng vỏ ngoài thì đen
- Ai ơi nếm thử mà xem,
- Nếm xong mới biết rằng em ngọt bùi .
bài viết liên quan :
Câu ca dao gợi
lên những đặc điểm của trái ấu, dù bên ngoài đen đúa xù xì gai góc, nhưng bên
trong lại trắng nỏn ngọt bùi. Đó như là những đút kết của ông cha ngày xưa mượn
hình ảnh củ ấu để nói lên nét đẹp tìm ẩn, những giá trị đích thật bên trong của
mỗi con người. có người gọi trái ấu cũng có người gọi là củ ấu, tên gọi nào
cũng được, cũng là ấu mà thôi. Năm nào cũng vậy hể con nước dâng lên là bà con
quê tôi lại bận rộn tiến hành chọn dây ấu giống và cắm trồng ấu. Để rồi sau vài
tháng ngâm mình trong bùn đen ấu giống cửa mình bén rể mọc thành cây mọc bồng bềnh
trên mặt nước .Cánh đồng chim trũng bao la là ấu, những nùi ấu xanh mơn mỡn kề
liền nhau đón ánh nắng mặt trời và chùm lá tươi tốt như báo hiệu 1 mùa ấu bội
thu.
Tôi nhớ mùa
nước nổi về là mùa thu hoạch ấu, khoảng thời gian này quê tôi lại rộn ràng tiếng
cười nói vui tươi. Mọi người ai nấy đều làm việc hăng say trên những cánh đồng ấu
ngút ngàn. Cứ nhà này thu hoạch thì nhà kia đến phụ giúp làm dần công cho nhau
vậy thôi nhưng thấy được cái tình chồm xóm đong đầy sẻ chia. Hái ấu thì vất vả
lắm phải lội ngâm mình dưới nước cả ngày, cực nhọc với mưa nắng nắng là vậy
nhưng không ai bỏ nghề trồng ấu. cũng bởi cây ấu thì dễ trồng không tốn nhiều
chi phí mà đem lại nguồn thu nhập khắm khá hơn cho bà con.
Những ruộng ấu
tốt tươi đã cùng người dân quê tôi đã vượt quá khó khăn thiếu thốn. như hiểu được
nổi vất vả của những người trồng ấu, cây ấu không bao giờ phụ những bàn tay lao
động cần cù. Mùa nào cũng cho thật nhiều trái nhiều củ, bao ấu đã làm nặng vai
người vác nhưng cũng đem lại niềm vui no ấm cho mọi người.
Còn nhớ mỗi
khi đến vụ mùa thu hoạch những trái ấu đầu mùa ngọt liệm sẽ để dùng để đãi khi
nhà có khách, đó như là những tình cảm của người dân vùng đất ấu, quê tôi cây
nhà lá vườn mà người ở quê là vậy hiếu khách mếm người luôn mong muốn mọi người
được thưởng thức cái vị của quê hương mình. Ấu luộc khoảng 30 phút là chín, lúc
còn sống trái ấu có màu tim tím, nhưng khi được luộc ấu chuyển sang màu đen. Những
cái sừng trâu đúng như tên gọi của nó, ấu sừng trâu, vỏ ấu đen thui vậy nhưng
bên trong thì trắng ngần vừa thơm vừa ngọt lại vừa bùi. Cũng chính vì thế mà mẹ
hay dạy chúng tôi, đừng đánh giá chuyện gì hay đánh giá một người nào qua vẻ bề
ngoài, cũng như củ ấu bên ngoài thì xù xì xấu xí nhưng bên trong chứa đựng những
tinh túy ngọt bùi.
Với trẻ con
vùng đất ấu như chúng tôi mùa ấu đến thì ngày nào cũng được ăn ấu, nào là ấu luộc,
ấu nấu canh, ấu nấu chè. Mà bọn tôi khoái nhất là món chè ấu của thím 2 trong
xóm, cứ mỗi độ thu hoạch ấu xong chú thím bên xóm tụ họp quay quần bên nhau bàn
luận mùa ấu đã qua và cũng chế biến những món ăn từ trái ấu. chế biến ấu thành
món ăn thì phải lột đi vỏ ấu để lấy phần thịt ấu bên trong .
Nghe người lớn
nói phải chọn ấu non thì mới dễ luộc chứ ấu già cái vỏ cứng lắm lột sẻ rất khó,
bọn con nít chúng tôi lúc nào cũng được ưu tiên 1 nồi chè ấu thơm phức và ngọt
và ngọt lịm đó cũng là tình thương của
ba má, sự đùm bọc của bà còn trong xóm, mang cho chúng tôi trọn vẹn những cái
ngọt cái ngon trong cuộc đời. Chẳng có gì dân dã hơn khi cả bọn ngồi quay quần
bên tán cây ăn chè ấu nói chuyện râm rang. Cứ thế chúng tôi lớn lên bằng sự tảo
tần của ba má, bằng những mùa ấu thân thương .
Còn ba tôi và
mấy chú trong xóm cũng được mấy thím đãi 1 cơm canh ấu thật ngon lành như để bù
lại những ngày vất vả cõng mưa nắng trên lưng và mừng mùa ấu trúng mùa, đơn giản
vậy thôi nhưng tình làng nghĩa xóm vùng đất ấu vẫn luôn thắm đượm sự đùm bọc
che chở nhau, mùa ấu cứ đến rồi đi, chỉ có thân ấu nằm lại và rã mình trong nước
để tạo phân hữu cơ cho những mùa bội thu sau đó.
Cũng bởi bụi ấu
có bộ rể lớn là nơi tích tụ phù sa trong nước một cách tốt nhất, trên những khoảnh
ruộng trồng ấu diện tích trồng lúa bao giờ cũng trúng mà lại nhẹ chi phí đầu
tư. Cây ấu đã cống hiến hết mình cho đời cho những con người lam lũ quê tôi là
vậy. Ngày tháng qua đi món quà quê dân dã của bọn tôi ngày nào dần cũng được mọi
người ưa chuộng nên có nhiều thương lái đên tận nơi mua và mang bán khắp nơi. Trên
dọc con đường quê ngày nào xe cộ tấp nập, cảnh người người bán ấu cũng trở nên
rộn ràng hơn .
Những chuyến
xe đầy ấp ấu như chở nặng niềm vui của mọi nhà, thời gian lặng trôi chúng tôi
đã lớn lên từ những trái ấu trên cánh đồng quê hương, nhịp sống nơi thị thành hối
hả với nhiều thú vui và món ngon vật lạ, nhưng sao thấy nhớ quá cái vị ngọt bùi
thanh khiết củ ấu quê nhà. Khi mùa nước nổi lên chúng tôi lại hẹn hò rủ nhau
tìm về ký ức ngọt ngào năm nào. Tụm 4 tụm 5 mỗi buổi tan trường để thưởng thức ấu,
dẫu vậy tôi vẫn thấy nhờ những món ăn từ củ ấu quê mình, có lẽ vì ở đó mang nhiều
kỷ niệm ngọt ngào của gia đình, tình bạn thời thuở ấu thơ tình chòm xóm láng giềng.
Con nước lớn
ròng lên xuống như quy luật ngàn đời của nó và những cánh đồng ấu xanh mượt mà
rồi sẽ lấp đầy khoảng trời nước mênh mông nhưng thời gian sẽ không thể xóa nhòa
và vùi lấp đi kỷ niệm ngọt ngào cũng chúng tôi về mùa ấu quê nhà.
